|

برقگیرها باید قادر به حفاظت تجهیزات در مقابل تخریب در اثر ولتاژ صاعقه باشند. از طرف دیگر نباید در اثر بروز اشکالاتی در شبکه (از قبیل کلیدزنی یا اتصال فاز به زمین و...) بی مورد عمل نموده یا صدمه ببینند. انواع برقگیرهای مورد استفاده در شبکه به قرار زیر هستند:
برقگیر با فاصله ی هوایی
ابتدایی ترین روش حفاظت در مقابل صاعقه، استفاده از فاصله ی هوایی میباشد که با نام برقگیرهای شاخکی معروف هستند که متناسب با ولتاژ در فاصله ی معینی بین هادی و زمین قرار می گیرند. در این نوع برقگیرها با رخداد اضافه ولتاژ بین شاخکهای آن، قوس الکتریکی برقرار میگردد. (برقگیر شاخکی در ترانسفورماتور زمین واقع در تابلو 2 قابل مشاهده است).
برقگیر سیلیکون کاربید
در برقگیرهای سیلیکون کاربید از مواد کاربید سیلیسیم (SiC) استفاده میشود. این مواد، دارای مقاومت الکتریکی غیر خطی بوده و در جریانهای مختلف مقاومتهای متفاوتی از خود نشان میدهند. به عنوان مثال در یک برقگیر سیلیکون کاربید با ولتاژ Kv24 مقاومت کاربید سیلیسیم در برقگیر حدود 50 اهم در جریان عبوری ۵۰۰ آمپر و حدود 2 اهم در جریان عبوری 100 کیلوآمپر خواهد بود. این خاصیت موجب میشود که در موجهای ضربه با جریان زیاد، ولتاژ دو سر برقگیر در حد پایینی نگه داشته شود و در نتیجه تجهیزات مورد حفاظت آسیب نمیبینند.
برقگیر اکسید روی
در نوع مدرنِ برقگیرهای غیر خطی، با استفاده از اکسید فلزات از جمله اکسید روی (ZnO)، یک نوع مقاومت غیر خطی ساخته میشود که مشخصهی آن به مشخصهی برقگیر ایده آل نزدیک است. بر خلاف برقگیر سیلیکون کاربید، این نوع برقگیر به دلیل مشخصه ی مناسب ZnO، نیاز به فاصلههوایی ندارد. جریان عبوری از این نوع برقگیر در ولتاژ نامی در حد چند میلیآمپر میباشد. در ولتاژهای بالا، مقاومت اکسید فلز کاهش یافته و جریان بزرگی از برقگیر عبور می کند.
محل نصب برقگیرها
نصب برقگیر روی ورودی فیدر خط برای کاهش اضافه ولتاژهای روی تجهيزات فیدر خط تا برقگیر توصیه میشود. همچنین به خاطر گران بودن تجهیزاتی از قبیل ترانسفورماتورهای قدرت در پستهای فشار قوی، در دو طرف این ترانسفورماتورها نصب برقگیرها الزامی است
کنتور برقگیر
به منظور شمردن تعداد عملکرد برقگیرها در هر سال و یا در هر دوره ی زمانی، از وسیله ای به نام کنتور برقگیر استفاده میشود. این کنتورها باید در مسیر سیم زمین برقگیر به نحوی نصب شوند که امپدانس این سیم تغییر چندانی ننماید.
|